ویزای کار آلمان
اولویت کارفرمایان آلمانی برای استخدام نیرو و اعطای ویزای کار آلمان، اغلب متقاضیان بینالمللی خارج از اتحادیه اروپا هستند. اگر شما هم عضو اتحادیه اروپا نیستید؛ میتوانید برای دریافت ویزای کار درخواست بدهید. البته برای انجام این کار نیاز است که چند مرحله را پشت سر بگذارید. در آلمان موقعیتهای شغلی متنوعی وجود دارد و حتی اگر از یک شرکت آلمانی پیشنهاد کار نداشته باشید؛ میتوانید از راه دیگری ویزای خود را دریافت کنید. در ادامه ما راههای مختلف دریافت ویزای کار آلمان را بررسی کردهایم.
فهرست عناوین
چه کسانی نیاز به ویزای کار در آلمان دارند؟
ویزای کار آلمان به طور رسمی به عنوان مجوز اقامت برای جذب نیرو در مشاغل مورد نیاز کشور آلمان شناخته میشود. اما عبارات ویزای کار، پروانه کار و مجوز اقامت به عنوان معادل آن استفاده میشوند. لطفا توجه داشته باشید که ویزای کار با ویزای D متفاوت است و شهروندان خارج از اتحادیه اروپا پس از ورود به آلمان، باید درخواست ویزای کار را خود را بدهند.شهروندان و افراد با تابعيت دائم کشورهای زیر نیازی به ویزای کار برای پذیرش و استخدام در آلمان ندارند:
- کشورهای عضو اتحادیه اروپا
- ایسلند
- لیختن اشتاین
- نروژ
- سوئیس
شهروندان و افراد با تابعیت دائم کشورهایی که در لیست بالا ذکر نشدهاند؛ باید برای دریافت پروانه کار درخواست دهند.
پروانه کار اتباع خارج از اتحادیه اروپا
پنج نوع ویزای کار در آلمان یا همان پروانه اشتغال وجود دارد که اتباع خارج از اتحادیه اروپا میتوانند دریافت کنند:
- کارت آبی اتحادیه اروپا
- ویزای کار برای نیروهای متخصص
- ویزای کار برای متخصصان فناوری اطلاعات
- ویزای کار برای خوداشتغالی
- ویزای کار برای تحقیقات
کارت آبی اتحادیه اروپا
کارت آبی اتحادیه اروپا یک پروانه اقامت و کار منحصر به فرد برای کارگران خارجی ماهری است که به دنبال کار مرتبط در آلمان هستند. این کارت برای مدت قرارداد کاری کارمند صادر میشود و شامل سه ماه فرصت اضافی است و تا 4 سال اعتبار دارد. این موارد برای دریافت کارت آبی اتحادیه اروپا الزامی هستند:
• مدرک تحصیلی آلمانی، مدرک تحصیلات عالی خارجی معتبر یا مدرک تحصیلات عالی خارجی قابل تبدیل به مدرک تحصیلات عالی آلمانی.
• پیشنهاد شغلی مشخص از یک شرکت در آلمان.
• شغل باید با رشته تحصیلی متقاضی مرتبط باشد.
• درآمد سالیانه خام موقعیت شغلی در آلمان باید حداقل ۵۸۴۰۰ یورو باشد. حداقل حقوق سالیانه خام ۴۵۵۵۲ یورو هم از سال ۲۰۲۳ برای کارمندان در برخی حوزهها، مورد نیاز است. این شغلها عبارتند از: دانشمندان در رشتههای علوم طبیعی، ریاضیدانان، معماران، برنامهریزان داخلی، مهندس شهری و ترافیک، طراحان، مهندسان، مهندسان علمی، پزشکان (بهجز دندانپزشکان) و افراد مشغول در حوزه کاری فناوری اطلاعات و ارتباطات.البته به کارفرمایان اعلام شده است که اگر کاندیدایی که به استخدام او علاقه مند هستید؛ شرایط لازم برای دریافت کارت آبی اتحادیه اروپا را نداشته باشد؛ گزینههای دیگری برای دریافت مجوز کار وجود دارد.
ویزای کار برای متخصصان واجد شرایط
ویزای کار برای متخصصان واجد شرایط، در دسترس افرادی است که در در یک موسسه آموزش عالی تحصیل کرده یا آموزش حرفهای در یکی از دانشگاههای واجد شرایط خارج از آلمان دیدند و میخواهند در آلمان اشتغال پیدا کنند. این ویزا یا اجازه اقامت برای حداکثر چهار سال صادر میشود. اگر قرارداد کار مدت کوتاهتری داشته باشد؛ اجازه اقامت به مدت قرارداد صادر میشود. در زیر شرایط ویزای کار برای متخصصان واجد شرایط آمده است:
- صلاحیت افراد باید در آلمان تشخیص داده شود یا مدرک آنها با مدرک یک موسسه آموزش عالی آلمان قابل تبدیل باشد.
- دریافت یک پیشنهاد شغلی مشخص از یک شرکت در آلمان
- اگر بیش از ۴۵ سال سن داشته باشید و برای اولین بار به آلمان برای اشتغال میآیید؛ حقوق سالانه ناخالص برای موقعیت موردنظر شما حداقل باید ۴۶٬۵۳۰ یورو (از سال ۲۰۲۲ به بعد) باشد. همچنین با اثبات تمکن مالی در زمان پیری، امکان شروع به کار در آلمان را خواهید داشت.
- تأیید آژانس بینالمللی کار (BA) لازم است.
- همچنین نباید از کشورهای عضو اتحادیه اروپا یا کشورهای EEA باشید.
- شرایط اشتغال شما باید قابل مقایسه با شرایط کارکنان داخلی باشد.
ویزای تخصصی برای کارشناسان IT
اگر شما مایل به استخدام به عنوان یک کارشناس IT هستید که شرایط تحصیلی یا رزومه مناسب برای دریافت مجوز کار مورد نیاز را ندارید؛ یک گزینه سوم هم وجود دارد؛ ویزای کارشناسان IT به واجدین شرایط و متقاضیان بینالمللی اعطا میشود:
- دارای پیشنهاد شغلی از بخش IT در آلمان باشند.
- مدرکی از حداقل سه سال کار در بخش IT در طول هفت سال گذشته ارائه دهند. تجربه حرفه ای آنها باید کافی باشد تا برای شغل مورد نظر واجد شرایط باشند.
- مدرکی از دانش نظری مربوط به شغل مورد نظر از طریق دورههای آموزشی و آزمونها ارائه دهند.
- پیشنهاد شغلی با دستمزد سالیانه خالص حداقل ۵۰۷۶۰ یورو (از سال ۲۰۲۲ به بعد) داشته باشند.
- آشنایی با زبان آلمانی (در سطح B1) داشته باشند؛ موارد استثنا ممکن است بررسی شود.
- از طریق آژانس اشتغال فدرال (BA) تأییدیه دریافت کنند. باید ثابت شود که برای این شغل، هیچ کارگر اولویتداری (شهروندان کشورهای عضو اتحادیه اروپا یا کشورهای اتحادیه اقتصادی اروپا) در لیست متقاضیان نیستند. شرایط استخدام باید قابل مقایسه با شرایط کارمندان داخلی باشند.
ویزای خوداشتغالی یا کارآفرینان
آیا میخواهید کسب و کاری راهاندازی کنید یا به صورت آزاد کار کنید؟ شما میتوانید برای ویزای خوداشتغالی خود درخواست بدهید. البته برای دریافت پروانه کار در مشاغل مختلف، به ملزومات متفاوتی نیاز است.
افرادی که با دریافت ویزای خوداشتغالی یا کارآفرینی (Selbständiger) یک کسب و کار راهاندازی میکنند؛ باید شرایط زیر را دارا باشند:
- اطمینان حاصل کنند که مخاطب هدف یا تقاضایی برای محصولات یا خدمات شما وجود دارد.
- اثبات کنید که حرفه یا کسب و کار شما تأثیر اقتصادی مثبتی در آلمان خواهد گذاشت.
- کسب و کار خود را از طریق فاند یا وام مالی همراه با تعهد پرداخت راه اندازی کرده باشید.
اگر خوداشتغالی شما به عنوان یک آزادکار (Freiberufler) است؛ آنگاه الزامات کمی متفاوت است و شما میتوانید برای این نوع ویزا با شرایط زیر درخواست دهید:
- شغل شما بر فرهنگ و اقتصاد آلمان تأثیر مثبتی داشته باشد.
- بتوانید مدرکی از تمکن مالی برای تامین پروژههای خود ارائه دهید.
- مجوزهای لازم برای انجام کار خود در آلمان را دریافت کرده باشید.
ویزای تحقیقات
این ویزا به پژوهشگران و دانشمندانی که از سراسر جهان میآیند؛ جهت کار و به وجود آوردن نوآوری در کشور آلمان اهدا میشود. با توجه به ملیت خودتان، میتوانید درخواست خود برای دریافت ویزای کار را ارائه کنید. برای دریافت ویزای کار تحقیقاتی، متقاضیان باید شرایط زیر را داشته باشند:
- به عنوان یک پژوهشگر در آلمان شناخته شوند و دارای حداقل مدرک دکترای/فوق دکترا یا مدرک دانشگاهی باشند که به متقاضی اجازه پذیرش در مقطع دکترا را میدهد.
- دعوت نامه کاری یا قرارداد کار با یک موسسه تحقیقاتی در آلمان را منعقد کرده باشند.
- موسسه تحقیقاتی هزینههای زندگی و سفر شما به کشور مبدأ را تامین خواهد کرد.
با داشتن ویزای تحقیقاتی، شما میتوانید در یک موقعیت علمی یا به عنوان استاد دانشگاه فعالیت کنید. برای دریافت جاب آفر آلمان باید در موسسه تحقیقاتی ذکر شده، قرارداد کاری خود ( با یک کمپانی در آلمان یا سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا) را ببندید و قابلیت تمدید ویزا وجود داشته باشد.
سایر راهها برای استخدام شدن و مهاجرت به آلمان
در ادامه راههای دیگری که با استفاده از آنها میتوانید؛ ویزای کاری دریافت کنید یا مهاجرت به آلمان را انجام بدهید؛ معرفی کردهایم:
کار پاره وقت با ویزای دانشجو
بر خلاف برخی از کشورهای دیگر، دانشجویان بینالمللی در آلمان اجازه کار در اوقات فراغت خود را دارند و بسیاری از آنها همین کار را انجام میدهند. بعضی از آنها ممکن است به عنوان دستیار پژوهشگران در دانشگاهها کار کنند. همچنین برخی دیگر از آنها در رستورانها یا فروشگاهها مشغول به کار هستند.در حالی که دانشجویان عضو کشورهای اتحادیه اروپا حق کار بی نهایت در تعطیلات بین دو ترم را دارند؛ آنها در حالت عادی حق ۲۰ ساعت کار در هفته را دارند. دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا هن حق ۱۲۰ روز کار تمام وقت در طول سال را دارند.دانشجویان بینالمللی همچنین میتوانند به عنوان کارآموز یا به صورت آزاد کار کنند. با این حال هر نوع فعالیت آزاد یا خوداشتغالی نیاز به دریافت تاییدیه از سوی اداره کار اتباع خارجی دارد. مسئولین اداره کار همچنین بررسی میکنند که آیا شغل مورد نظر دانشجو تحصیلاتش را مختل خواهد کرد یا خیر.
به عنوان همسر یا خویشاوند اتباع آلمانی با پروانه اقامت معتبر
شهروندان عضو کشورهای خارج از اتحادیه اروپا که پروانه اقامت دارند؛ میتوانند همسر و فرزندان خود را به آلمان بیاورند. برای شهروندان اتحادیه اروپا که در آلمان زندگی میکنند؛ حق کار به صورت آزاد وجود دارد و همسرشان هم همین حق را خواهد داشت و نیازی به پروانه اقامت هم نخواهد بود.
در بسیاری از موارد، همسر یا فرزند صاحب پروانه اقامت باید قبل از پیوستن به خانواده خود در آلمان، از کشور مبدا خود ویزای اقامت را درخواست کنند و خانوادهی او که در آلمان ساکن هستند؛ باید دارای پروانه اقامت یا استقرار باشد. با این حال، خویشاوندان آنها باید از برخی کشورهای خاص به اضافه کشورهای عضو اتحادیه اروپا (مانند استرالیا،کانادا،کرهی جنوبی و غیره) باشند. این افراد میتوانند بدون ویزا وارد آلمان شده و هنگام ورود به آلمان هم ویزای اقامت درخواست کنند.همسر یک فرد با کارت آبی اتحادیه اروپا نیازی به اثبات تسلط بر زبان آلمانی ندارد و میتواند به تقاضا برای هر شغلی که میخواهد بدون محدودیت اقدام کند.
فرآیند درخواست ویزای کار آلمان
در ادامه، راهنمای مرحله به مرحله درخواست پروانه کار در آلمان یا ویزای کار برای استخدام در آلمان ارائه شده است.
مرحله اول : بررسی الزامات
اطمینان حاصل کنید که درخواست دهنده الزامات مربوط به ویزای کاری که درخواست میدهد را دارد. موارد لازم برای دریافت ویزای کار آلمان در ادامه ذکر شده است:
مرحله دوم : گرفتن وقت ملاقات در سفارت آلمان
اگر درخواست دهنده شرایط لازم را داشته باشد؛ باید وقتی را در سفارت آلمان در کشور سکونت خود برای درخواست ویزای D یا ویزای ورود به آلمان دریافت کند. اطلاعات بیشتر در مورد روند درخواست و ملزومات مورد نیاز را میتوانید از طریق مشاوره با کارشناسان موسسه مهاجرتی آوا دریافت کنید.
نکته: مراحل ۲ و ۳ برای شهروندان یا اتباع با اقامت دائم کشورهای زیر مورد نیاز نیست:
- ایالات متحده آمریکا
- استرالیا
- کانادا
- اسرائیل
- ژاپن
- زلاند نو
- سوئیس
- جمهوری کره
- بریتانیا
با این حال، در مواردی که قصد استخدام به طور مستقیم پس از ورود به آلمان را دارید؛ دریافت یک ویزا (که شامل مجوز کار است) قبل از ورود به این کشور الزامی است. زیرا امکان شروع کار در آلمان قبل از دریافت مجوز کار قانونی وجود ندارد.
مرحله سوم: درخواست ویزا D در کشور اقامت
در کشوری که در آن سکونت دارید باید برای درخواست ویزای D اقدام کنید. در ادامه شرایط و مدارک لازم برای دریافت این ویزا ارائه شده است:
مدارک لازم برای دریافت کارت آبی آلمان:
- فرم درخواست آنلاین
- گذرنامه
- عکس بیومتریک گذرنامه
- مدرک دانشگاهی
- پیشنهاد کار که حقوق را مشخص میکند.
- بیانیه درباره رابطه کاری (Erklärung zum Beschäftigungsverhältnis)
مدارک لازم برای دریافت برای ویزای کار متخصصان بینالمللی:
- فرم درخواست آنلاین
- گذرنامه
- عکس بیومتریک گذرنامه
- پیشنهاد کار
- پیشنهاد کاری که حقوق را مشخص کند.
- بیانیه درباره رابطه کاری (Erklärung zum Beschäftigungsverhältnis)
مدارک لازم برای درخواست ویزا کاری کارشناسان فناوری اطلاعات:
- فرم درخواست آنلاین
- گذرنامه
- عکس بیومتریک گذرنامه
- پیشنهاد کار که حقوق را مشخص کند.
- تسلط به زبان آلمانی ( سطحB1)؛ شرایط استثنا در نظر گرفته میشود.
- اثبات داشتن تجربه کاری قبلی در بخش فناوری اطلاعات و رزومه کاری
مدارک لازم برای دریافت ویزای خوداشتغالی:
- فرم درخواست آنلاین
- گذرنامه
- عکس بیومتریک گذرنامه
- طرح تجاری و مالی (برای آنهایی که در حال شروع کسب و کار هستند)
- مجوز حرفه ای و تحصیلی(به عنوان مثال دیپلم آموزشی) برای افرادی که به صورت آزاد کار خواهند کرد.
- اثبات تمکن و تامین مالی
مدارک لازم برای دریافت ویزای تحقیقاتی:
- فرم درخواست آنلاین
- گذرنامه
- عکس بیومتریک گذرنامه
- دعوت نامه کاری یا قرارداد با مؤسسه تحقیقاتی
- اثبات تمکن و وجود منابع مالی
هزینه درخواست 75 یورو (به ارز آلمان) است. زمان بررسی درخواست ممکن است از چند روز تا چند ماه متغیر باشد.
مرحله چهارم: ورود به آلمان
پس از صدور ویزای ورود، متقاضیان باید اقدامات لازم برای سفر به آلمان را انجام بدهند. پس از مهاجرت به آلمان امکان شروع به کار برای شما وجود خواهد داشت. اما الزامی است که بلافاصله پس از ورود به این کشور، ویزای ورود خود را به ویزای کار یا اقامت تبدیل کنید.
نکته : برای تمام متقاضیان الزامی است قبل از ورود به آلمان بیمه بهداشتی داشته باشند.
مرحله پنجم: گرفتن وقت ملاقات برای درخواست پرونده اقامت
پس از ورود به آلمان بلافاصله باید وقتی را از سازمان یا مرجع صادر کننده ویزای اقامت بگیرید تا درخواست خود برای دریافت اقامت کاری یا پرونده اقامت را ارائه کنید. البته توجه داشته باشید؛ اگر پس از مهاجرت به آلمان در این مرحله دچار مشکل شدید؛ باید از کارشناسان یا وکلای قانونی کمک بگیرید. خوشبختانه امکان دریافت مشاوره تلفنی از کارشناسان موسسه مهاجرتی آوا وجود دارد.
مرحله ششم: حضور در اداره قانونی و درخواست اقامت موقت
قرار ملاقات در اداره اتباع خارجی معمولا بیشتر از سی دقیقه طول نمیکشد. این جلسات تقریبا همیشه به زبان آلمانی برگزار میشوند؛ بنابراین اگر متقاضی غیر از زبان آلمانی صحبت میکند، ممکن است از شما بخواهند که یک مترجم زبان آلمانی شما را همراهی کند. در صورتی که متقاضی فرمهای مورد نیاز را به طور کامل پر کرده و مدارک مورد نیاز را ارائه داده باشد؛ مصاحبه باید به خوبی پیش برود. زمان بررسی درخواست شما به طور متوسط در حدود 8 تا 12 هفته است.
سخن پایانی
جذب استعدادهای خارج از اتحادیه اروپا یک راه عالی برای کارفرمایان آلمانی است تا پتانسیل مورد نیاز برای موفقیت شرکتهایشان را کسب کنند. در سالهای اخیر، شرایط برای اتباع خارج از اتحادیه اروپا آسانتر شده است تا ویزاهای کاری دریافت کنند. با این حال، فرآیند دریافت ویزا هنوز ممکن است پیچیده باشد و خودتان نتوانید به تنهایی مراحل مختلف دریافت ویزای کار آلمان را انجام بدهید. به همین خاطر سپردن دریافت مجوز کار به موسسه مهاجرتی آوا میتواند؛ از هزینه و زمانی که باید در این مسیر صرف کنید؛ تا حد بسیاری بکاهد.
سوالات متداول
چه اتفاقی میافتد اگر بدون مجوز کار کنید؟
کار کردن در آلمان بدون مجوز کار معتبر غیرقانونی است و در صورت مشاهده یک خارجی که این کار را انجام میدهد؛ ممکن است به او جریمه تا ۵،۰۰۰ یورو تعلق بگیرد. اگر این رخداد به صورت مداوم تکرار شود؛ فرد ممکن است به مدت یک سال زندانی شده و یا جریمهای بیشتر پرداخت کند.اگر کارفرمایی خارجیان بدون مجوز کار معتبر را استخدام کند؛ ممکن است به او جریمهای تا ۵۰۰،۰۰۰ یورو تعلق بگیرد.
چه اتفاقی میافتد اگر درخواست مجوز کارتان رد شود؟
در صورت عدم موفقیت متقاضی پس از ارائه درخواست خود، اداره ویزا دلیل رد آن را مشخص میکند و اطلاعات بیشتری در مورد اینکه چگونه متقاضی میتواند ویزا را دریافت کند؛ ارائه میدهد.
چه اتفاقی میافتد اگر شغل خود را از دست دهید؟
بسته به شرایط و نوع ویزایی که دارید؛ اگر شغل خود را در آلمان از دست دهید؛ تسهیلاتی برای شما در نظر خواهند گرفت.