تحصیل دکترا در سوئد
حتما میدانید جایزه نوبل چیست؟ یک جایزه بسیار باارزش که به فردی تعلق میگیرد که توانسته در حیطههای علمی، تحقیقات یا اختراعات خاصی انجام دهد و جزو دانشمندان برتر جهان به شمار رود. حال جالب است بدانید که تاکنون حول و حوش ۳۲ نفر از کسانی که موفق به دریافت این جایزه شدهاند جزو اشخاصی بودهاند که دردانشگاههای سوئد تحصیل کردهاند. همین موضوع به خودی خود گویای همه چیز است و سطح فوق العاده کیفیت علمی دانشگاههای این کشور را به نمایش میگذارد. چه بسا که تحصیل دکترا در سوئد جزو بالاترین سطوح آموزشی به شمار میرود. مطمئنا با قصد آگاهی از شرایط و چگونگی تحصیل در این کشور به مطالعه این مطلب پرداختهاید. ما نیز در موسسه مهاجرتی آوا تلاش کردهایم زیر و بم تحصیل در سوئد در مقطع دکترا را برایتان توضیح دهیم.
فهرست عناوین
سیستم آموزشی دوره دکتری در سوئد
تحصیل دکترا در سوئد نیز همانند سایر کشورها روی اصول پژوهش محور تاکید دارد. اما یعنی چه؟ یعنی دیگر خبری از کلاسهای استاد محور نیست. استادان دانشگاه در دوره دکترا فقط توصیهها و حمایتهای کلی را به دانشجو ارائه میدهند. اما در کل وظیفه اصلی به عهده خود دانشجوست. شخص باید توانایی تحقیق مستمر در حوزه علمی خود داشته باشد و پژوهش خود را توسط استاد جهت دهی کند. این استاد ناظر به دانشجو کمک میکند تا تز نهایی را به بهترین شکل ممکن به ثمر برساند. البته گاهی تعداد اساتید راهنما بیشتر از یک نفر بوده و گاهی دانشجویان دکترا، همانند دستیارهایی برای اساتید اصلی به کار گرفته میشوند. این موضوع تا حد زیادی به رشته فرد بستگی دارد ولی به طور کلی پای یک پروژه تحقیقاتی بلند مدت در میان است.
طول دوره تحصیل دکتری در سوئد
حال لازم است بدانید که تحصیل دکترا در سوئد چقدر زمان نیاز دارد؟ همان طور که گفتیم پروژههای تحقیقاتی مقطع دکترا طولانی مدت بوده و جمع بندی آن حدودا به چهار سال زمان نیاز دارد. تحقیقات و مطالعات دانشجو در طول این چهار سال به صورت تمام وقت بوده و لازم است در پایان موفق به دریافت نمره ۲۴۰ با شاخصه ECTS شود. البته گاهی در شرایط خاص مدت زمان این مقطع به نصف یعنی دو سال کاهش پیدا کرده و در نتیجه میزان نمره درخواستی نیز عدد ۱۲۰ خواهد بود. این موضوع در شرایط به خصوصی انجام میشود که شرح مفصل آن در این مقاله ممکن نیست.
شرایط تحصیل دکتری در سوئد
برای اینکه بهتر بتوانید شرایط تحصیل دکترا در سوئد را درک کنید بهتر است زمانی را در ذهنتان تداعی کنید که برای یک مقام شغلی مهم داوطلب استخدام شدهاید. کارفرما شما را از تمامی جوانب علمی، سنی و … مورد بررسی قرار میدهد و سعی میکند از بین داوطلبان، بهترین گزینه را استخدام کند. از آنجایی که کشور سوئد به نیروهای باسواد خود حساسیت زیادی دارد، در رابطه با گزینش دانشجویان دکترا نیز قوانین و شرایط خاصی را در نظر میگیرد. یکی از اصلیترین این شرایط، بهره مندی از یک رزومه استثنایی و نمرات قابل قبول در مقاطع تحصیلی قبلیست. بنابراین باید در نظر داشته باشید که معیار معدل، جزو اصلیترین شرایط پذیرش در مقطع دکترا و در نتیجه دریافت ویزای تحصیلی سوئد به حساب میآید.
شرایط سنی برای تحصیل دکتری در سوئد
به طور کلی دوره دکترا جزو مقاطعی است که اهمیت سن و سال در آن کمرنگتر شده و جایگاه خاصی در مورد پذیرش دانشجویان ندارد. بهترین حالت این است که شما تا قبل از رسیدن به چهل سالگی، اقدامات مربوط به دریافت پذیرش برای تحصیل دکترا در سوئد را انجام دهید. اما آیا سنین بالاتر در این باره شانسی ندارند؟ در حقیقت باید بدانید سنین بالاتر نیز میتوانند شانس پذیرش خود را افزایش دهند اما به شرطی که رزومه و سابقه علمی خود را تقویت کنند. یک متقاضی با سن بالا در صورتی که بتواند به یک یا دو استاد دانشگاه در کشور سوئد ثابت کند که تواناییهای لازم برای انجام تحقیقات گستردهای را دارد، میتواند به راحتی راه مهاجرت به سوئد را برای خود باز کند. پس بهتر است تا حد امکان روی سابقه علمی خود کار کرده و خود را خیلی با اعداد و ارقام مربوط به سن درگیر نکنید.
شرط معدل برای تحصیل دکتری در سوئد
به طور معمول برای تحصیل دکترا در سوئد شرط و شروط خاصی در رابطه با معدل اعلام نشده است. اما این بدان معنا نیست که معدل شما هیچ تاثیری در روند پذیرش یا عدم پذیرشتان ندارد. باید به یاد داشته باشید دوره دکترا در کشور سوئد همه ساله متقاضیان زیادی از سراسر جهان دارد که برخی از آنها جزو نوابع و رتبههای علمی برتر به حساب میآیند. در نتیجه خودتان قضاوت کنید که آیا میان این همه رقبای قوی، سطح علمی و معدل قابل قبولی دارید؟ پیشنهاد ما به شما این است که برای مهاجرت به سوئد و ادامه تحصیل در مقطع دکترا، در اولین گام روی نمرات و معدل خود تمرکز کنید. شما باید توانایی این را داشته باشید که بهترین روی خود را نشان دهید تا میان این همه متقاضی به چشم بیایید.
مدارک مورد نیاز برای تحصیل در مقطع دکتری سوئد
زمانی که پروسه پذیرش دانشگاهی و اخذ ویزای تحصیلی سوئد را آغاز میکنید لیست بلند بالایی از مدارک درخواستی پیش روی شما قرار خواهد گرفت. به خاطر داشته باشید که شرایط ثبت نام در دانشگاههای این کشور با ایران تفاوت داشته و در صورت نقص مدارک، فرصت خاصی برای تکمیل کردن آنها به شما داده نمیشود. پس حین اقدام برای تحصیل دکترا در سوئد در مراحل مربوط به تکمیل مدارک کاملا جدی باشید. لیست مهمترین مدارکی که باید جمع آوری کنید عبارتند از:
- مدارک شناسایی از جمله شناسنامه، کارت ملی و پاسپورتی که اعتبار کافی داشته باشد. ترجمه و کپی از آنها را فراموش نکنید.
- مجموعه ای از ریز نمرات دوره دبیرستان، کارشناسی و کارشناسی ارشد را به صورت اصل و ترجمه شده یکجا کنید.
- مدرکی که بیانگر تسلط کافی شما به زبان انگلیسی است را ارائه دهید.
- رزومه علمی و انگیزه نامه خود را به صورت مفصل شرح دهید.
- از یک یا چند استاد توصیه نامه داشته باشید.
- تمامی نوشتارهای علمی تخصصی یا مقالات خود را جمع آوری کنید.
مدرک زبان برای تحصیل دکتری در سوئد
اکثریت دورهها و تحقیقات علمی در دوره PHD در سوئد به زبان انگلیسی انجام میشود. در نتیجه متقاضیان تحصیل دکترا در سوئد ضرورتی برای فراگیری زبان رسمی این کشور نخواهند داشت. اما در حین مصاحبه باید بتوانید به مسئولین مربوطه ثابت کنید که در زبان انگلیسی تسلط کافی را دارید. برای این کار معمولا از شما آزمونهای شفاهی گرفته نمیشود. بلکه باید مدرک آیلتس یا تافل ارائه دهید. معمولا حداقل نمره در نظر گرفته شده برای آیلتس ۶.۵ است؛ اما در برخی رشتههای خاص ممکن است از شما خواسته شود نمرهای معادل ۷ یا حتی ۷.۵ را کسب کنید. در صورتی که تمایل به ارائه مدرک تافل داشته باشید باید امتیازی بین ۹۰ الی ۱۰۰ را کسب کنید. تعیین دقیق آن به رشته شما بستگی دارد.
اخذ پذیرش تحصیلی دوره دکتری سوئد
زمانی که برای پذیرش دوره دکترا در سوئد اقدام میکنید لازم است ابتدا وارد پورتال رسمی دانشگاه مورد نظرتان شوید؛ چرا که تمامی پروسه مربوط به اپلای کردن به روش اینترنتی صورت میگیرد. در اینجا دو حالت وجود دارد. ممکن است در سایت دانشگاه، پوزیشنهای مختلفی برای دوره دکترای مرتبط با رشته شما وجود داشته باشد. در این صورت با انتخاب گزینه مورد نظر برای ادامه مراحل اقدام میکنید. اما در برخی شرایط بعضی دانشجویان ایدههای پژوهشی مخصوص به خود را دارند و مصمم هستند بر روی موضوع تحقیقاتی مورد نظرشان پژوهش کنند. در این شرایط لازم است حتما پیش از اقدام به پذیرش، با یک یا دو استاد راهنما از دانشگاههای این کشور صحبت کرده و در صورت مورد تایید بودن موضوع انتخاب شده، سایر مراحل به اپلای و مهاجرت به سوئد را انجام دهند.
زبان های مورد استفاده در برنامه های دکتری دانشگاه های سوئد
بسیار شاهد آن هستیم که متقاضیان تحصیل دکترا در سوئد در مورد زبانهای مورد استفاده در دانشگاهها سوالات زیادی دارند. دانشگاههای این کشور از هر دو زبان انگلیسی و سوئدی پشتیبانی میکنند. اما از آنجایی که تعداد پژوهشگران خارجی در دوره دکترا در کشور سوئد بسیار زیاد است کاملا طبیعیست که بسیاری اوقات استفاده از زبان انگلیسی ترجیح داده شود. از این رو برای اشخاصی که به زبان سوئدی تسلطی ندارند جای نگرانی وجود ندارد. فقط کافیست به خوبی در زبان انگلیسی تسلط داشته باشند تا دوره تحقیق و تحصیل خود را به راحتی پشت سر بگذارند.
هزینه تحصیل دکتری در سوئد
در این قسمت نوبت به بحث داغ هزینههای تحصیل میرسد. خبر خوب این است که دولت سوئد برای دانشجویان دوره دکترا، امکان تحصیل و پژوهش رایگان را تدارک دیده است. بنابراین اصلا تفاوتی ندارد که شما شهروند سوئد باشید یا به عنوان یک دانشجوی بین المللی به این کشور مهاجرت کرده باشید. در هر صورت از شما هزینهای به عنوان شهریه دریافت نخواهد شد. فقط لازم است که دانشجو توانایی پرداخت هزینههای رایج زندگی را داشته باشید؛ که البته گاهی سوئد برای دانشجویان بسیار مستعد شرایط بورسیه در نظر گرفته و از نظر مخارج زندگی نیز به آنها کمک هزینه پرداخت میکند.
بهترین رشته های دکتری در سوئد
یکی از مهمترین نقاط مثبت تحصیل دکترا در سوئد این است که دانشگاهها در مقطع دکترا، رشتههای زیادی را ارائه میدهند. به همین دلیل فارغ التحصیلان مقطع فوق لیسانس برای انتخاب حوزه تحصیل دکترا، با محدودیت خاصی مواجه نخواهند شد و مختارند تا در حیطه دلخواه خود به تحقیق بپردازند. اما با بررسی آمارها خواهیم دید که محبوبترین حوزههای تحصیلی و پژوهشی مقطع دکترا در این کشور عبارتند از:
- داروسازی
- بیوتکنولوژی
- علوم زیستی
- انرژی پایدار
- مراقبتهای بهداشتی
برترین دانشگاه های دوره دکتری سوئد ۲۰۲۳
در سوئد حدودا ۳۱ دانشگاه وجود دارد که رشتههای زیادی را در مقطع دکترا پوشش میدهند. اما بهترینها کدامند؟ به طور کلی سطح تمامی دانشگاههای سوئد بسیار بالا بوده و هیچ یک از آنها جزو مراکز آموزشی رده پایین قرار نمیگیرد؛ چرا که این کشور دارای قدمت علمی بالایی بوده و جزو اولین کشورهای تاسیس کننده مراکز آموزشیست. اما در سال ۲۰۲۳ با توجه به رتبه بندی جهانی، چندی از این مراکز جزو برترین دانشگاههای سوئد شناخته شدند که رنکینگ آنها در سطح بین الملل معمولا زیر ۲۰۰ است. این دانشگاهها شامل موارد زیر هستند:
- دانشگاه کارولینسکا
- دانشگاه لوند
- دانشگاه اوپسالا
- موسسه سلنتی فناوری KTH
- دانشگاه استکهلم
- دانشگاه گوتنبرگ
- دانشگاه تکنولوژی چالمرز
- دانشگاه لینشوپینگ
بورسیه های مقطع دکتری در سوئد
همان طور که پیش از این گفتیم، تحصیل دکترا در سوئد هزینهای را در بر نخواهد داشت. در این صورت بورسیه برای پرداخت شهریه نیز وجود ندارد. در واقع بورس شدن دانشجویان دوره دکترا به منزله پرداخت کمک هزینه برای تامین مخارج زندگی آنهاست. البته گاهی این کمک هزینه جهت انجام پژوهشهای خاص فوق برنامه نیز پرداخت میشود. اما شرایط دریافت بورسیه دکترا چیست؟ این نوع بورسیه گاهی به شرایط مالی و زندگی افراد بستگی دارد و گاهی نیز با توجه به امتیازها و استعدادهای خاص فرد به او اعطا میشود. البته گاهی دانشجویان برای بورس شدن همانند یک کارمند دانشگاه استخدام شده و وظایف پژوهشی خاصی را بر عهده میگیرند. در چنین شرایطی ماهیانه حدودا هزار و پانصد دلار دستمزد به آنها تعلق خواهد گرفت.
درآمد دانشجوی دوره دکتری در سوئد
در صورتی که دانشجویان دوره دکترا طبق قسمت قبلی به استخدام بخش پژوهشی دانشگاه در آیند، میزان درآمدشان همان چیزیست که اعلام کردیم. اما گاهی سایر دانشجویان تمایل دارند در کنار گذراندن دوره تحصیلی خود، کار پاره وقت نیز داشته باشند. حداقل درآمد در این کشور در ازای هر ساعت، ۱۳۴ کرون است. اما دانشگاه به طور مداوم بررسی میکند که کار کردن شما بر تحصیلتان اثر منفی نگذاشته باشد؛ در غیر این صورت مجاز به کار کردن نخواهید بود.
مزایای تحصیل در مقطع دکتری در سوئد
مطمئنا با مطالعه این مقاله پس بردهاید اولین و مهمترین مزیت تحصیل دکترا در سوئد، رایگان بودن آن است که از نظر مالی به دانشجویانی با سطح اقتصادی پایین کمک زیادی میکند. در وهله بعد باید به زیرساختهای آموزشی فوق العاده و سطح علمی بالای دانشگاههای این کشور اشاره کرد. کمتر پیش میآید موقعیت تحصیل دکترا به صورت رایگان در بهترین دانشگاههای جهان، آن هم به زبان انگلیسی برای اشخاص فراهم شود.
کار حین تحصیل دانشجویان دکتری در سوئد
دولت این کشور مجوزی را صادر کرده است تا افراد در حال تحصیل دکترا در سوئد مجوز بیست ساعت کار در هفته را داشته باشند. اما مسلما میدانید کار کردن در محیط یک کشور تا حد زیادی ملزم به تسلط به زبان رسمی آن کشور خواهد بود. از آنجایی که اکثر دانشجویان بین المللی فقط به زبان انگلیسی تسلط دارند، مسئولین کاریابی همواره شغلهایی در محوطه دانشگاه را به آنها پیشنهاد خواهند داد که مسلما گزینه خوبی برای این افراد به حساب میآید. اما در صورتی که زبان سوئدی نیز تسلط داشته باشید تنوع شغلی بیشتری برای شما وجود دارد.
تحصیل آنلاین در دکتری در سوئد
شاید کنجکاو باشید بدانید آیا امکان تحصیل در سوئد به صورت آنلاین نیز وجود دارد؟ به دلیل این که دوره دکترا بر روی پژوهشها و تحقیقات مستمر تمرکز دارد، تدریس آنلاین این دوره خیلی رایج نیست. چرا که دانشجویان باید به صورت حضوری زیر نظر استاد راهنما، پروسه تحقیقاتی خود را پیش ببرند. اما ممکن است فقط در برخی رشتههای خاص، امکان گذراندن برخی کورسهای دوره دکترا به صورت آنلاین وجود داشته باشد. مطمئنا تنوع و سطح آموزشی آنها با دورههای حضوری برابر نخواهد بود.
بیمه دانشجویان دکتری در سوئد
یکی دیگر از مواردی که جا دارد آن را به عنوان یکی از مزیتهای تحصیل دکترا در سوئد بیان کنیم این است که دولت این کشور دانشجویان دکترا را همانند کارمندان رسمی خود میپندارد. از این رو برای این افراد شرایط بیمه عمومی در نظر گرفته است. مزیت قرار گرفتن تحت پوشش بیمه عمومی این است که دانشجویان هیچ نیازی به پرداخت هزینه ماهیانه یا سالیانه بابت بیمه نخواهند داشت.
شرایط کار پس از تحصیل دکتری در سوئد
بسیاری از دانشجویان دکترا در کشور سوئد، حوزه تحقیقاتی خود را در سازمانهایی به ثمر میرسانند که به نیروی کار نیاز دارند. در این شرایط، در صورتی که شرکت مورد نظر از پروژه شما رضایت کافی داشته باشد بلافاصله پس از فارغ التحصیلی، شرایط استخدام شما را فراهم خواهد کرد. در غیر این صورت باید از دولت سوئد مجوز کار دریافت کرده و سپس به دنبال یک شغل مناسب باشید. خوشبختانه بازار کار برای فارغ التحصیلان دکترا در این کشور رونق خوبی دارد.
سخن پایانی
برای موفقیت هر چه بیشتر خود لازم است ریسکهای بزرگ را به جان بخرید. مهاجرت و تحصیل در سوئد یکی از بیخطرترین ریسکهای زندگی شما به حساب میآید. زندگی در کشوری امن و سطح بالا آرزوی میلیونها دانشجوی بین المللی است. اگر شما نیز تمایل دارید به عنوان یک پژوهشگر دوره دکترا در این کشور مشغول به تحصیل شوید فقط کافیست با موسسه مهاجرتی آوا ارتباط بگیرید. کلید موفقیت شما نزد ماست.
سوالات متداول
آیا شرایط دریافت ویزای همراه برای افراد خانواده دانشجوی دکترا در سوئد وجود دارد؟
بله، همانند سایر دورههای تحصیلی، دانشجویان مقطع دکترا نیز میتوانند برای همسر و فرزندان خود درخواست ویزا داشته باشند.
مراحل اصلی اپلای تحصیلی دکترا در سوئد چیست؟
بدون شک انتخاب دانشگاه و رشته جزو اولین مراحل اپلای کردن در این مقطع به حساب میآیند.
بهترین شهرها برای تحصیل دکترا کدامند؟
معمولا شهرهای استکهلم، لوند و گوتنبرگ جزو محبوبترین مقاصد دانشجویان بین المللی محسوب میشوند.