آوسبیلدونگ یا دانشگاه؛ تفاوت‌ها، مزایا و آینده شغلی

در آلمان، یکی از مهم‌ترین تصمیماتی که مهاجران با آن روبرو هستند، انتخاب بین مسیرهای آموزشی مختلف است. در این کشور، دو مسیر اصلی برای آموزش و پیشرفت شغلی وجود دارد: آوسبیلدونگ و دانشگاه. هر یک از این مسیرها مزایا و چالش‌های خاص خود را دارند و انتخاب بین آن‌ها می‌تواند تاثیر زیادی بر آینده شغلی و زندگی فرد داشته باشد. موسسه مهاجرتی آوا با هدف راهنمایی شما در این مسیر، این بلاگ را تهیه کرده است تا با بررسی تفاوت‌ها، مزایا و آینده شغلی هر یک از این گزینه‌ها، به شما در اتخاذ تصمیمی آگاهانه کمک کند.​

آوسبیلدونگ یا دانشگاه: تفاوت های ساختاری و محتوایی

انتخاب بین آوسبیلدونگ یا دانشگاه در آلمان، در واقع انتخاب بین دو مسیر آموزشی با ساختار و هدف‌های متفاوت است. آوسبیلدونگ یا همان آموزش‌های فنی-حرفه‌ای، یک سیستم آموزشی دوگانه (Dual System) است که ترکیبی از آموزش عملی در محیط کار و آموزش نظری در مؤسسات آموزشی تخصصی (Berufsschule) را شامل می‌شود.

این مسیر بیشتر برای کسانی مناسب است که ترجیح می‌دهند به‌سرعت وارد بازار کار شوند، درآمد داشته باشند و به‌طور عملی مهارت‌های شغلی خاصی را فرا بگیرند. دوره‌های آوسبیلدونگ بین ۲ تا ۳.۵ سال طول می‌کشند و فرد از همان ابتدا با کارفرما قرارداد می‌بندد و حقوق ماهانه دریافت می‌کند.

در مقابل، تحصیل در دانشگاه بر پایه آموزش نظری، تحقیقاتی و علمی بنا شده است. تمرکز اصلی دانشگاه بر توسعه دانش تخصصی، تفکر تحلیلی و پژوهش است. دانشجویان دانشگاه پس از گذراندن یک دوره چندساله (۳ تا ۵ سال) مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد دریافت می‌کنند و سپس وارد بازار کار می‌شوند. این مسیر بیشتر برای کسانی مناسب است که به دنبال مشاغل علمی، مدیریتی یا موقعیت‌های حرفه‌ای در سطوح بالاتر هستند. همچنین بسیاری از مشاغل نیازمند مدرک دانشگاهی رسمی هستند که از طریق آوسبیلدونگ قابل دستیابی نیستند.

تفاوت های ساختاری و محتوایی آوسبیلدونگ یا دانشگاه در یک نگاه

ویژگی	آوسبیلدونگ	دانشگاه
نوع آموزش	ترکیبی از آموزش عملی و نظری	آموزش تئوری و پژوهشی در محیط آکادمیک
مدت زمان تحصیل	حدود ۲ تا ۳.۵ سال	حدود ۳ تا ۵ سال
درآمد در دوران آموزش	دریافت حقوق ماهیانه از کارفرما	بدون درآمد؛ اکثرا همراه با هزینه‌های تحصیل
تمرکز آموزشی	یادگیری مهارت‌های شغلی در محیط واقعی کار	یادگیری علمی، نظری و توسعه فکری
ورود به بازار کار	سریع‌تر و آسان‌تر	پس از پایان کامل تحصیل
نوع مشاغل آینده	فنی، خدماتی، اجرایی (مانند تکنسین، مکانیک)	مدیریتی، پژوهشی، تخصصی (مانند مهندس، پزشک)
سبک یادگیری	مبتنی بر تجربه و تمرین عملی	مبتنی بر مطالعه، تحقیق و آزمون‌های نظری
میزان انعطاف‌پذیری	محدودتر؛ وابسته به کارفرما و ساعات کاری	بیشتر؛ امکان شرکت در دوره‌های مختلف و جابجایی

آوسبیلدونگ یا دانشگاه: کدام مسیر برای مهاجران مناسب تر است؟

مهاجران در آلمان اغلب با چالش‌هایی مانند زبان، هزینه‌های زندگی، و ورود به بازار کار روبرو هستند. انتخاب بین آوسبیلدونگ یا دانشگاه برای آن‌ها به شرایط فردی، اهداف شغلی و سطح آمادگی زبان بستگی دارد. در ادامه مزایا و نکاتی که مسیر آوسبیلدونگ یا تحصیل در آلمان برای مهاجران دارد، آورده شده است.

دلایل انتخاب آوسبیلدونگ برای مهاجران

• شانس بالاتر پذیرش برای مهاجرانی با مدرک دیپلم یا سابقه کاری
• ورود سریع‌تر به بازار کار و استقلال مالی از طریق دریافت حقوق
• امکان دریافت اقامت طولانی‌مدت با قرارداد کاری پس از پایان دوره
• ساختار عملی و مهارت‌محور که نیاز کمتری به تسلط کامل بر زبان آلمانی دارد

دلایل انتخاب دانشگاه برای مهاجران

• وجود دوره‌های انگلیسی‌زبان در برخی دانشگاه‌های آلمان
• دسترسی به مشاغل با درآمد و موقعیت بالاتر در بلندمدت
• امکان تحصیل در رشته‌های علمی و تحقیقاتی مانند پزشکی، مهندسی یا IT
• اعتبار بین‌المللی مدارک دانشگاهی برای مهاجرت یا ادامه تحصیل در سایر کشورها

در نهایت، انتخاب نهایی بین آوسبیلدونگ یا دانشگاه برای مهاجرت به آلمان باید با در نظر گرفتن عوامل مختلفی مانند هدف‌های شغلی، سطح زبان، سن و منابع مالی انجام شود. انتخاب مناسب بسته به اینکه فرد به دنبال تحصیل آکادمیک یا ورود سریع‌تر به بازار کار باشد، می‌تواند متفاوت باشد.

بررسی آینده شغلی فارغ التحصیلان آوسبیلدونگ یا دانشگاه

آینده شغلی فارغ‌التحصیلان آوسبیلدونگ در آلمان اغلب بسیار روشن و باثبات است، به‌ویژه در صنایعی که با کمبود نیروی کار متخصص مواجه هستند. بسیاری از شرکت‌ها ترجیح می‌دهند افرادی را استخدام کنند که قبلا در همان محیط کارآموزی دیده‌اند و به‌صورت عملی آموزش دیده‌اند. این افراد بلافاصله پس از پایان دوره، پیشنهاد استخدام دریافت می‌کنند.

در مقابل، فارغ‌التحصیلان دانشگاه معمولا فرصت‌های شغلی با درآمد بالاتر و امکان ارتقاء شغلی بیشتر دارند، به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند مهندسی، فناوری، مدیریت، حقوق و علوم پزشکی. هرچند ورود به بازار کار ممکن است کمی طولانی‌تر باشد، اما پتانسیل رشد در بلندمدت بیشتر است.

با این حال، در سال‌های اخیر، کارفرمایان آلمانی به مهارت‌های عملی توجه بیشتری نشان داده‌اند و بازار کار برای فارغ‌التحصیلان آوسبیلدونگ نیز به‌اندازه کافی رقابتی و پرتقاضا باقی مانده است. به همین دلیل، انتخاب بین آوسبیلدونگ یا دانشگاه باید با شناخت دقیق از چشم‌اندازهای شغلی هر مسیر انجام شود.

هزینه ها و مدت زمان تحصیل در آوسبیلدونگ یا دانشگاه

یکی از تفاوت‌های اساسی بین آوسبیلدونگ و دانشگاه در آلمان، میزان هزینه‌ها و طول مدت آموزش است. دوره‌های آوسبیلدونگ بین ۲ تا ۳.۵ سال طول می‌کشند و از آنجایی که کارآموزان در این مدت حقوق دریافت می‌کنند، فشار مالی کمتری را تجربه می‌کنند. همچنین در بسیاری از موارد، هزینه‌های تحصیل در Berufsschule بسیار پایین یا حتی رایگان است.

در مقابل، تحصیل در دانشگاه ممکن است بین ۳ تا ۵ سال یا بیشتر طول بکشد و نیاز به پرداخت هزینه‌های جانبی مانند شهریه نیم‌ساله، کتاب، خوابگاه و بیمه دارد. هرچند شهریه دانشگاه‌های دولتی در آلمان پایین است، اما دانشجویان باید بتوانند هزینه‌های زندگی را تامین کنند. این تفاوت باعث می‌شود آوسبیلدونگ گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه‌تر برای بسیاری از مهاجران و خانواده‌ها باشد.

تفاوت ها و سختی ویزای آوسبیلدونگ یا ویزای تحصیلی آلمان

برای مهاجرت تحصیلی به آلمان، دو نوع ویزای اصلی وجود دارد: ویزای آوسبیلدونگ و ویزای تحصیلی آلمان. هر دو ویزا امکان اقامت بلندمدت و مسیر ورود به بازار کار آلمان را فراهم می‌کنند، اما تفاوت‌های مهمی در شرایط اخذ، مدارک مورد نیاز، و نحوه ارزیابی پرونده‌ها توسط سفارت دارند.

سخت‌گیری در ویزای آوسبیلدونگ بیشتر است، چرا که دریافت قرارداد کارآموزی از یک کارفرمای آلمانی پیش‌نیاز اصلی آن است، در حالی که برای ویزای تحصیلی، پذیرش دانشگاهی کفایت می‌کند. انتخاب بین این دو نوع ویزا به میزان آمادگی زبان، سن، و سابقه تحصیلی یا کاری بستگی دارد.

شرایط و نکات ویزای آوسبیلدونگ

برای دریافت ویزای آوسبیلدونگ، فرد متقاضی باید قرارداد رسمی آوسبیلدونگ از یک کارفرمای معتبر آلمانی ارائه دهد. تسلط به زبان آلمانی حداقل در سطح B1 یا B2 (بسته به رشته) الزامی است. علاوه بر آن، اثبات توانایی مالی برای اقامت در آلمان (از طریق بلوکه کردن حساب بانکی یا ارائه تعهدنامه مالی) نیز مورد نیاز است.

این نوع ویزا بیشتر مناسب افرادی است که مهارت عملی یا دیپلم فنی دارند و به دنبال ورود سریع‌تر به بازار کار هستند. نکته مهم این است که رقابت برای کسب جایگاه آوسبیلدونگ بالاست و باید از قبل با شرکت‌های آلمانی مکاتبه و رزومه قوی ارائه شود.

شرایط و نکات ویزای تحصیلی آلمان

برای اخذ ویزای تحصیلی، کافی است نامه پذیرش از یک دانشگاه یا موسسه آموزش عالی در آلمان داشته باشید. تسلط به زبان آلمانی در بسیاری از رشته‌ها مورد نیاز است (سطح B1 یا B2)، اما دوره‌های انگلیسی‌زبان نیز در دسترس هستند.

متقاضی باید تمکن مالی حدود ۱۱،۰۰۰ یورو در حساب بانکی بلوکه‌شده برای یک سال را اثبات کند. این ویزا بیشتر برای افرادی مناسب است که هدف آن‌ها ادامه تحصیل در مقطع لیسانس یا فوق‌لیسانس و کسب مدارک دانشگاهی معتبر است. همچنین امکان کار دانشجویی حین تحصیل و دریافت اقامت پس از فارغ‌التحصیلی وجود دارد. این مسیر نسبتا ساختارمندتر و از لحاظ پذیرش کمی آسان‌تر از آوسبیلدونگ است.

فرصت های اقامت و دریافت بلوکارت پس از آوسبیلدونگ یا دانشگاه

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مهاجران در آلمان، امکان دریافت اقامت دائم و بهره‌مندی از مزایای زندگی بلندمدت در این کشور است. پس از پایان موفق دوره آوسبیلدونگ، فارغ‌التحصیلان می‌توانند ویزای اقامت کاری دریافت کنند و با داشتن قرارداد کاری مرتبط با رشته آموزشی، مسیر خود را به سمت اقامت دائم هموار کنند. در صورت داشتن درآمد مناسب (در حدود حداقل تعیین‌شده برای بلوکارت)، امکان دریافت Blue Card یا همان کارت آبی اروپا نیز وجود دارد؛ گرچه این مورد بیشتر در مشاغل تخصصی و با درآمد بالاتر قابل تحقق است.

در سوی دیگر، فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در آلمان مسیر ساده‌تری برای دریافت بلو کارت دارند، چرا که بسیاری از رشته‌های دانشگاهی مانند IT، مهندسی و پزشکی در لیست مشاغل مورد نیاز آلمان قرار دارند و درآمد آن‌ها اغلب از حداقل تعیین‌شده برای بلوکارت بیشتر است. علاوه بر این، دانشجویان پس از اتمام تحصیل ۱۸ ماه فرصت دارند تا شغل مرتبط با رشته خود پیدا کنند و اقامت کاری بگیرند. با اشتغال پایدار و داشتن سابقه کار، امکان دریافت اقامت دائم و سپس تابعیت نیز فراهم می‌شود.

کدام رشته ها در آوسبیلدونگ یا دانشگاه بیشترین تقاضا را دارند؟

انتخاب رشته مناسب در مسیر آوسبیلدونگ یا دانشگاه، نقش کلیدی در موفقیت شغلی و دریافت اقامت بلندمدت در آلمان دارد. دولت آلمان هر ساله فهرستی از مشاغل پرتقاضا را منتشر می‌کند که هم در حوزه آموزش فنی-حرفه‌ای و هم در دانشگاه، رشته‌های خاصی را شامل می‌شود. این رشته‌ها اکثرا با کمبود نیروی متخصص روبرو هستند و فارغ‌التحصیلان آن‌ها شانس بالایی برای یافتن شغل و دریافت اقامت دارند.

رشته های پرتقاضا در آوسبیلدونگ

• پرستاری و مراقبت از سالمندان
• تکنسین برق و الکترونیک
• مکانیک خودرو و کامیون
• لوله‌کشی و سیستم‌های گرمایشی
• فناوری اطلاعات (IT Specialist)
• آشپزی و خدمات هتلداری
• لجستیک و انبارداری

رشته های پرتقاضا در دانشگاه

• مهندسی برق، مکانیک و عمران
• علوم کامپیوتر و IT
• پزشکی و دندان‌پزشکی
• پرستاری و بهداشت عمومی
• داروسازی و علوم آزمایشگاهی
• مدیریت بازرگانی و مالی
• علوم داده (Data Science) و هوش مصنوعی

تصمیم بزرگ، آینده روشن؛ با راهنمایی متخصصان

چه مسیر آوسبیلدونگ را انتخاب کنید و چه دانشگاه را، آنچه اهمیت دارد آگاهی، هدف‌گذاری صحیح و انتخابی است که با شرایط و آرزوهای شما هم‌راستا باشد. هر دو مسیر می‌توانند به آینده‌ای مطمئن و موفق در آلمان منتهی شوند؛ کافی است گزینه مناسب خود را بشناسید و با برنامه‌ریزی درست قدم بردارید.

موسسه مهاجرتی آوا با سال‌ها تجربه در زمینه مهاجرت تحصیلی و کاری به آلمان، در تمام مراحل این مسیر همراه شماست؛ از انتخاب رشته و تهیه مدارک تا اخذ ویزا، پذیرش و اقامت. اگر هنوز بین آوسبیلدونگ یا دانشگاه مردد هستید، مشاوران متخصص آوا آماده‌اند تا با بررسی شرایط فردی شما، بهترین گزینه را پیشنهاد دهند.

منبع: لینک

سوالات متداول