کار دانشجویی در ایتالیا؛ درآمد، فرصت ها و محدودیت ها

برای بسیاری از دانشجویان ایرانی که رویا و تحصیل در اروپا را در سر دارند، ایتالیا با دانشگاه‌های معتبر، فرهنگ غنی و هزینه‌های زندگی مناسب‌تر نسبت به بسیاری از کشورهای اروپای غربی، یک مقصد جذاب به‌شمار می‌رود. اما یکی از دغدغه‌های اصلی دانشجویان بین‌المللی، امکان کار حین تحصیل و تأمین بخشی از هزینه‌های زندگی است.

آیا در ایتالیا امکان کار دانشجویی وجود دارد؟ دانشجویان بین‌المللی تا چه اندازه می‌توانند روی درآمد این کارها حساب باز کنند؟ و چه محدودیت‌هایی پیش روی آن‌هاست؟ در این بلاگ از موسسه مهاجرتی آوا، به تمام این پرسش‌ها پاسخ می‌دهیم و نگاهی جامع به فرصت‌ها، درآمدها و قوانین مرتبط با کار دانشجویی و مهاجرت به ایتالیا از این طریق خواهیم داشت.

شرایط کلی کار دانشجویی در ایتالیا برای دانشجویان بین المللی

دانشجویان بین‌المللی در ایتالیا این امکان را دارند که در کنار تحصیل، به‌صورت پاره‌وقت مشغول به کار شوند. این فرصت نه تنها کمک مالی مهمی برای تأمین هزینه‌های زندگی فراهم می‌کند، بلکه زمینه‌ساز کسب تجربه کاری، تقویت زبان ایتالیایی و آشنایی با بازار کار این کشور است. با این حال، فعالیت شغلی دانشجویان تحت قوانین خاصی صورت می‌گیرد و باید با نوع ویزای تحصیلی ایتالیا و مدت‌زمان اقامت مطابقت داشته باشد.

برای شروع کار، دانشجو باید از دانشگاه خود ثبت‌نام کامل داشته و اجازه اقامت معتبر داشته باشد. شرایط کلی کار دانشجویی در ایتالیا برای دانشجویان بین‌المللی به صورت زیر است.

• دارا بودن ویزای اقامت نوع D (بیش از ۹۰ روز) با هدف تحصیل
• ثبت‌نام کامل و رسمی در یکی از دانشگاه‌ها یا مؤسسات آموزش عالی ایتالیا
• داشتن اجازه اقامت معتبر
• امکان کار پاره‌وقت تا حداکثر ۲۰ ساعت در هفته (حدود ۱۰۴۰ ساعت در سال)
• تسلط حداقلی به زبان ایتالیایی (برای برخی مشاغل مورد نیاز است)
• در برخی موارد، ثبت نام در اداره مالیاتی برای دریافت کد مالیاتی
• یافتن شغل به صورت مستقل یا از طریق دفاتر کاریابی دانشگاه‌ها

انواع کارهای دانشجویی در ایتالیا

دانشجویان بین‌المللی در ایتالیا معمولاً به‌دنبال مشاغلی هستند که با برنامه درسی آن‌ها تداخل نداشته باشد و در عین حال درآمدی برای تأمین هزینه‌های روزمره فراهم کند. بسیاری از این مشاغل در حوزه خدمات، گردشگری، فروش و پشتیبانی هستند که نیاز چندانی به تجربه تخصصی ندارند و انعطاف‌پذیری زمانی بالایی دارند.

رایج‌ترین گزینه‌ها شامل کار در کافه‌ها و رستوران‌ها به‌عنوان پیشخدمت یا کمک‌کار آشپزخانه، فروشندگی در فروشگاه‌های محلی، توزیع بروشور و پیک موتوری یا دوچرخه‌سوار برای ارسال غذا است. این مشاغل اغلب نیازمند سطح متوسطی از زبان ایتالیایی هستند، اما برخی از آن‌ها در شهرهای توریستی با تسلط به زبان انگلیسی نیز قابل انجام‌اند.

علاوه بر این، دانشگاه‌ها نیز فرصت‌هایی مانند دستیار پژوهشی، کار در کتابخانه یا همکاری در برنامه‌های بین‌المللی ارائه می‌دهند. همچنین برخی دانشجویان به تدریس زبان مادری خود یا انجام پروژه‌های آنلاین فریلنسری مانند طراحی گرافیک یا ترجمه روی می‌آورند که در آن‌ها امکان درآمد ارزی نیز وجود دارد ؛ به‌ویژه برای دانشجویانی که در رشته‌هایی مانند تحصیل پزشکی ایتالیا مشغول به تحصیل هستند، مشاغل دانشگاه‌محور یا علمی می‌تواند مسیرهای بسیار مناسبی ایجاد کند.

قوانین و محدودیت های کار دانشجویی در ایتالیا

کار دانشجویی در ایتالیا با اینکه قانونی است، اما تحت چارچوب مشخصی از قوانین قرار دارد. دانشجویان باید این مقررات را رعایت کنند تا دچار مشکلات اقامتی یا حقوقی نشوند. قوانین موجود بیشتر در راستای حفظ تعادل بین تحصیل و اشتغال دانشجویان تدوین شده‌اند.

• حداکثر مدت مجاز برای کار پاره‌وقت ۲۰ ساعت در هفته است.
• نوع ویزای دانشجویی اجازه اشتغال پاره‌وقت را می‌دهد، اما برای کار تمام‌وقت نیاز به تغییر وضعیت اقامت است.
• کار نباید مانعی برای پیشرفت تحصیلی یا حضور در کلاس‌ها باشد.
• دانشجویان اجازه ندارند به‌صورت خوداشتغال (freelancer) بدون مجوز خاص فعالیت کنند.
• بیمه درمانی برای کار دانشجویی الزامی نیست، اما در صورت بروز حادثه، کارفرما موظف به پوشش هزینه‌هاست.
• دستمزدها بر اساس قرارداد، نوع کار و تجربه متفاوت است و نباید کمتر از حداقل دستمزد قانونی باشد.

متوسط درآمد کار دانشجویی در ایتالیا

میزان درآمد حاصل از کار دانشجویی در ایتالیا به نوع شغل، شهر محل سکونت، میزان ساعت کار و تجربه فرد بستگی دارد، اما به‌طور متوسط، درآمد ساعتی برای مشاغل ساده بین 7 تا 10 یورو است. در شهرهای بزرگ‌تری مانند رم، میلان یا فلورانس، این رقم ممکن است کمی بالاتر باشد. با احتساب کار ۲۰ ساعت در هفته، دانشجو می‌تواند ماهانه بین 500 تا 800 یورو درآمد داشته باشد که می‌تواند بخش قابل‌ توجهی از هزینه‌های زندگی روزمره مانند اجاره، خوراک و حمل‌ونقل را پوشش دهد.

فرصت های کار دانشجویی مرتبط با دانشگاه و کارآموزی در ایتالیا

فراتر از مشاغل ساده خدماتی، بسیاری از دانشگاه‌های ایتالیا و نهادهای وابسته به آن‌ها فرصت‌های شغلی و کارآموزی ویژه‌ای برای دانشجویان فراهم می‌کنند. این موقعیت‌ها نه‌تنها به درآمد کمک می‌کنند، بلکه برای دانشجویان ایرانی فرصتی طلایی برای ارتقاء مهارت‌های حرفه‌ای، شبکه‌سازی و ورود به بازار کار تخصصی ایتالیا به‌شمار می‌روند.

برای مثال، دانشجویانی که در رشته‌های علوم سلامت مانند تحصیل دندان پزشکی ایتالیا مشغول هستند، می‌توانند در قالب کارآموزی‌های کلینیکی یا فعالیت‌های آموزشی دانشگاهی تجربه‌ای ارزشمند کسب کنند. این فرصت‌ها با ساعات کاری محدود، حقوق مشخص و هماهنگ با برنامه تحصیلی طراحی شده‌اند. مهم‌ترین فرصت‌های شغلی و کارآموزی مرتبط با دانشگاه عبارت‌اند از موارد زیر.

• دستیار پژوهشی (Research Assistant)
• دستیار آموزشی یا دفتری در دانشگاه
• کار در کتابخانه دانشگاه
• کارآموزی (Internship) در شرکت‌ها یا نهادهای مرتبط
• شرکت در پروژه‌های دانشگاهی یا بین‌المللی

دستیار پژوهشی (Research Assistant)

دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری معمولاً می‌توانند به‌عنوان دستیار پژوهشی در پروژه‌های علمی یا آزمایشگاهی با اساتید همکاری کنند. این موقعیت‌ها علاوه بر درآمد، به دانشجو کمک می‌کنند تجربه عملی ارزشمندی در زمینه تحصیلی خود کسب کند. در بسیاری از موارد، این نوع همکاری در رزومه علمی و حرفه‌ای آینده دانشجو نیز تأثیر مثبت دارد.

دستیار آموزشی یا دفتری در دانشگاه

برخی دانشکده‌ها فرصت‌هایی برای کمک در امور دفتری، اداری یا حتی تدریس کلاس‌های عملی یا کمک‌درسی به دانشجویان پایین‌تر فراهم می‌کنند. این مشاغل معمولاً انعطاف‌پذیر، کم‌تنش و در محیط دانشگاهی هستند و امکان هماهنگی با برنامه تحصیلی را دارند. داشتن روابط خوب با اساتید و آشنایی با سیستم آموزشی دانشگاه مزیت مهمی در دست‌یابی به این نوع مشاغل است.

کار در کتابخانه دانشگاه

کار در کتابخانه برای دانشجویانی که به محیط‌های آرام علاقه دارند گزینه‌ای ایده‌آل است. این شغل شامل دسته‌بندی کتاب‌ها، کمک به دانشجویان در جستجوی منابع و گاهی پشتیبانی فنی ساده است. در اغلب موارد نیاز به مهارت زبانی سطح متوسط به بالا وجود دارد و دانشگاه برای این موقعیت‌ها آموزش‌های اولیه ارائه می‌دهد.

کارآموزی در شرکت ها یا نهادهای مرتبط

بسیاری از دانشگاه‌ها با شرکت‌های صنعتی، استارتاپ‌ها یا نهادهای فرهنگی قرارداد همکاری دارند و از طریق دفاتر کاریابی یا دفتر بین‌الملل دانشگاه، دانشجویان را به موقعیت‌های کارآموزی مرتبط معرفی می‌کنند. این کارآموزی‌ها ممکن است پولی یا بدون حقوق باشند، اما در هر دو صورت نقش مهمی در آمادگی برای بازار کار و یافتن شغل پس از فارغ‌التحصیلی ایفا می‌کنند.

شرکت در پروژه های دانشگاهی یا بین المللی

دانشجویانی که علاقه‌مند به کار در پروژه‌های تحقیقاتی، فرهنگی یا حتی فنی هستند، می‌توانند از طریق دانشگاه در پروژه‌هایی مانند اراسموس پلاس (Erasmus+) یا برنامه‌های تحقیقاتی بین‌المللی شرکت کنند. این مشارکت‌ها علاوه بر تجربه حرفه‌ای، امکان سفر، شبکه‌سازی و حتی دریافت کمک‌هزینه یا حقوق ماهانه را فراهم می‌کنند.

تبدیل اقامت دانشجویی به اقامت کاری در ایتالیا

دانشجویان بین‌المللی که پس از پایان تحصیل قصد دارند در ایتالیا بمانند و وارد بازار کار شوند، می‌توانند اقامت خود را از نوع “تحصیلی” به “کاری” تغییر دهند. این فرآیند نیازمند رعایت برخی شرایط قانونی، یافتن کارفرما و اقدام به‌موقع است.

خوشبختانه، سیستم مهاجرتی ایتالیا این امکان را فراهم کرده تا فارغ‌التحصیلان خارجی، با استفاده از فرصت‌های شغلی و در چارچوب سهمیه‌های تعیین‌شده توسط دولت، اقامت کاری دریافت کنند. مراحل تبدیل اقامت دانشجویی به اقامت کاری در ایتالیا به شرح زیر است.

1. پایان موفق تحصیلات

ابتدا باید تحصیلات خود را در یک مؤسسه آموزش عالی معتبر در ایتالیا با موفقیت به پایان رسانده باشید.

• یافتن پیشنهاد شغلی(Job Offer)

یک قرارداد کاری از سوی یک کارفرمای قانونی در ایتالیا برای شغل مرتبط با تخصص یا مدرک تحصیلی خود دریافت کنید.

• ثبت درخواست در چارچوب قانون فلوسی

این قانون سهمیه‌هایی را برای اقامت کاری تعیین می‌کند و باید درخواست شما در یکی از این سهمیه‌ها قرار بگیرد.

• درخواست تغییر نوع اجازه اقامت

با ارائه مدارک تحصیلی، قرارداد کاری و سایر مدارک موردنیاز به اداره مهاجرت، درخواست تغییر وضعیت اقامت را ثبت کنید.

• دریافت اجازه اقامت کاری

پس از بررسی مدارک و تأییدیه‌های لازم، اجازه اقامت کاری صادر می‌شود و می‌توانید به‌صورت تمام‌وقت در ایتالیا مشغول به کار شوید.

توصیه‌هایی کاربردی برای موفقیت در بازار کار دانشجویی در ایتالیا

برای موفقیت در بازار کار دانشجویی در ایتالیا، یادگیری زبان ایتالیایی یک مزیت بزرگ محسوب می‌شود. حتی اگر بسیاری از مشاغل در شهرهای توریستی با زبان انگلیسی قابل انجام باشند، اما آشنایی با زبان محلی در افزایش فرصت‌های شغلی، درک بهتر فرهنگ کاری و ایجاد ارتباط مؤثر با کارفرما نقش کلیدی دارد. پیشنهاد می‌شود دانشجویان از همان ماه‌های اول ورود به ایتالیا، در دوره‌های آموزش زبان شرکت کنند یا از منابع آنلاین استفاده کنند.

همچنین داشتن رزومه حرفه‌ای به زبان ایتالیایی و آمادگی برای مصاحبه‌های شغلی از دیگر عوامل تأثیرگذار است. استفاده از خدمات کاریابی دانشگاه، شرکت در رویدادهای شغلی، ارتباط‌گیری با دانشجویان و فارغ‌التحصیلان فعال، و ثبت‌نام در پلتفرم‌های کاریابی آنلاین مانند Indeed.it یا LinkedIn می‌تواند در پیدا کردن شغل مناسب بسیار مؤثر باشد. علاوه بر این، حفظ تعادل بین کار و تحصیل ضروری است تا دانشجو از لحاظ قانونی و تحصیلی دچار مشکل نشود.

آینده‌ای روشن در سرزمین فرصت ها، با برنامه ریزی دقیق

اگر به دنبال تحصیل و کار دانشجویی در ایتالیا هستید، باید بدانید که این مسیر با فرصت‌های قابل‌توجهی همراه است، اما نیاز به برنامه‌ریزی هوشمندانه و آگاهی دقیق از قوانین دارد. از یافتن شغل پاره‌وقت تا تبدیل اقامت به نوع کاری، هر مرحله از این مسیر می‌تواند سکوی پرتابی برای آینده‌ای موفق باشد. اگر در این مسیر نیاز به مشاوره، راهنمایی تخصصی یا همراهی دارید، موسسه مهاجرتی آوا می‌تواند یار مطمئن شما در رسیدن به اهداف تحصیلی و شغلی در ایتالیا باشد.

منابع: لینک1،

سوالات متداول