اقامت از طریق تولد فرزند در ایتالیا

در شرایطی که بسیاری از خانواده‌ها به دنبال آینده‌ای بهتر برای فرزندانشان هستند، مسئله تولد در خارج از کشور و تاثیر آن بر اقامت و تابعیت به یکی از دغدغه‌های مهم تبدیل شده است. کشور ایتالیا با داشتن قوانین خاص در حوزه تابعیت و اقامت، یکی از مقاصدی است که توجه والدین را جلب می‌کند. اما برخلاف تصور رایج که تولد در یک کشور اروپایی به‌طور مستقیم منجر به دریافت اقامت یا پاسپورت آن کشور می‌شود، ایتالیا قوانین متفاوتی دارد که آگاهی از آن‌ها پیش از هر اقدامی ضروری است.

در این مقاله از موسسه مهاجرتی آوا به بررسی دقیق شرایط اقامت از طریق تولد فرزند در ایتالیا می‌پردازیم و تلاش می‌کنیم مسیرهای قانونی، نکات مهم و موانع احتمالی را برای والدینی که به دنبال تصمیمی آگاهانه برای آینده فرزند خود هستند، روشن کنیم.

قوانین پایه در مورد تابعیت و اقامت از طریق تولد در ایتالیا

قوانین تابعیت در ایتالیا عمدتا بر اساس اصل خون (Jus Sanguinis) شکل گرفته‌اند، نه خاک (Jus Soli). به این معنا که تابعیت ایتالیایی به طور خودکار از طریق والدین به فرزند منتقل می‌شود و تولد صرفا در خاک ایتالیا به تنهایی برای دریافت تابعیت کافی نیست. با این حال، شرایط خاصی وجود دارد که در آن کودکان متولد شده از والدین خارجی در ایتالیا می‌توانند پس از رعایت برخی ضوابط، درخواست تابعیت کنند.

این قوانین برای بسیاری از خانواده‌هایی که به دنبال مهاجرت به ایتالیا هستند اهمیت زیادی دارد، زیرا آگاهی از آن‌ها می‌تواند مسیر تصمیم‌گیری را شفاف‌تر سازد. برای درک بهتر، در ادامه به مهم‌ترین قوانین پایه پرداخته‌ایم.

تابعیت از طریق والدین (Jus Sanguinis)

فرزندانی که دست‌کم یکی از والدینشان تبعه ایتالیا باشد، به طور خودکار تابعیت ایتالیایی دریافت می‌کنند؛ حتی اگر در خارج از ایتالیا متولد شوند. این اصل، مهم‌ترین مبنای انتقال تابعیت در ایتالیا است.

• اگر پدر یا مادر تابعیت ایتالیایی داشته باشد، فرزند به صورت خودکار شهروند محسوب می‌شود.
• این حق بدون توجه به محل تولد (داخل یا خارج از ایتالیا) اعمال می‌شود.
• ثبت تولد در کنسولگری یا شهرداری ایتالیا ضروری است تا حقوق شهروندی برقرار گردد.

تولد در خاک ایتالیا از والدین خارجی

اگر کودکی در خاک ایتالیا از والدینی که هر دو خارجی هستند متولد شود، به طور خودکار شهروند ایتالیا نخواهد شد. با این حال، راه‌هایی برای درخواست تابعیت در آینده وجود دارد.

• کودک می‌تواند پس از رسیدن به سن ۱۸ سالگی و اثبات اقامت پیوسته در ایتالیا درخواست تابعیت کند.
• والدین موظف‌اند تولد کودک را در اداره ثبت مدنی ایتالیا (Comune) ثبت کنند.
• در این مدت کودک حق اقامت قانونی وابسته به وضعیت والدینش را خواهد داشت.

تابعیت در شرایط خاص (کودکان بدون والدین یا والدین نامعلوم)

در مواردی که کودک در ایتالیا متولد شود و والدینش ناشناس یا بدون تابعیت باشند، قانون امکان اعطای تابعیت را فراهم می‌کند. این قانون برای جلوگیری از بی‌تابعیتی ماندن کودکان طراحی شده است.

• اگر هیچ کشوری مسئولیت تابعیت کودک را نپذیرد، ایتالیا تابعیت اعطا می‌کند.
• کودک در این حالت همان حقوق یک شهروند ایتالیایی را خواهد داشت.

به طور کلی، قوانین پایه نشان می‌دهند که در ایتالیا، خون بر خاک ارجحیت دارد و تنها در موارد خاص است که تولد در خاک این کشور می‌تواند منجر به دریافت تابعیت شود. درک این تفاوت بنیادی برای والدینی که به دنبال آینده فرزندشان در ایتالیا هستند، بسیار مهم است. در ادامه به تفصیل به اصل خون در برابر خاک و تاثیر آن بر اقامت از طریق تولد فرزند در ایتالیا می‌پردازیم.

اقامت از طریق تولد فرزند در ایتالیا؛ اصل خون یا اصل خاک

برای والدینی که خود تابعیت ایتالیا را ندارند، تولد فرزند در خاک این کشور به‌طور مستقیم منجر به دریافت اقامت یا پاسپورت نمی‌شود. پدر و مادر باید از مسیرهای قانونی اقامت، مانند ویزای کاری، تحصیلی یا سایر مجوزهای معتبر، اقدام کنند تا بتوانند در کنار فرزندشان در ایتالیا زندگی کنند. به همین دلیل، پیش از هر اقدام، بررسی دقیق وضعیت اقامت والدین و برنامه‌ریزی برای رعایت قوانین مهاجرتی اهمیت زیادی دارد.

از طرفی ایتالیا بر خلاف بسیاری از کشورهای آمریکایی که اصل خاک را مبنای اعطای تابعیت قرار داده‌اند، عمدتا بر اساس اصل خون عمل می‌کند. این یعنی تولد یک کودک در خاک ایتالیا به خودی خود منجر به دریافت تابعیت و اقامت نمی‌شود، مگر آنکه یکی از والدین تبعه ایتالیا باشد. بنابراین والدینی که خود شهروند ایتالیا نیستند، نباید انتظار داشته باشند که تنها با تولد فرزندشان در این کشور، اقامت و پاسپورت ایتالیایی دریافت کنند.

برای درک بهتر، تفاوت این دو اصل را می‌توان اینگونه خلاصه کرد:

• اصل خون (Jus Sanguinis): تابعیت بر اساس والدین منتقل می‌شود.
• اصل خاک (Jus Soli): تابعیت بر اساس محل تولد اعطا می‌شود.
• ایتالیا بیشتر به اصل خون پایبند است و فقط در موارد خاص اصل خاک را به رسمیت می‌شناسد.

بنابراین، تنها کودکانی که از والدین ایتالیایی متولد می‌شوند به‌طور مستقیم تابعیت ایتالیا را دریافت می‌کنند، در حالی که کودکان والدین خارجی برای دریافت تابعیت و اقامت، باید مسیر قانونی مشخص شده توسط قانون، از جمله اقامت مستمر و قانونی در خاک ایتالیا تا سن قانونی را دنبال کنند.

تحصیل در ایتالیا برای فرزند متولد شده در این کشور

یکی از مهم‌ترین مزایایی که برای کودکانی که در ایتالیا به دنیا می‌آیند وجود دارد، امکان دسترسی به سیستم آموزشی رایگان و باکیفیت این کشور است. حتی اگر والدین کودک تابعیت ایتالیایی نداشته باشند، باز هم فرزند آن‌ها می‌تواند همانند سایر کودکان ایتالیایی از امکانات آموزشی در مدارس دولتی استفاده کند.

این موضوع باعث می‌شود که خانواده‌ها از همان ابتدای زندگی فرزندشان بتوانند آینده تحصیلی و شغلی او را در مسیری روشن‌تر تصور کنند. به همین دلیل تحصیل در ایتالیا برای فرزند متولد شده در این کشور، یک امتیاز مهم محسوب می‌شود. از سوی دیگر، ادامه مسیر تحصیلی در دانشگاه‌های ایتالیا که جزو معتبرترین مراکز علمی اروپا به شمار می‌روند، فرصت‌های شغلی و اقامتی بیشتری را برای فرزند فراهم خواهد کرد.

علاوه بر این، دانشجویان بین‌المللی در ایتالیا از بورسیه‌های متنوع و شهریه‌های پایین بهره‌مند می‌شوند، که این مسئله شرایط را برای خانواده‌ها بسیار مقرون‌به‌صرفه می‌کند. در واقع، تولد فرزند در ایتالیا تنها به معنای یک امتیاز کوتاه‌مدت نیست، این اتفاق می‌تواند مسیر زندگی و آینده تحصیلی او را در سطحی بالاتر قرار دهد.

شرایط تولد فرزند در ایتالیا و تاثیر آن بر دریافت اقامت

وقتی فرزندی در ایتالیا به دنیا می‌آید، نخستین گام ثبت تولد در اداره ثبت مدنی (Comune) است. این ثبت قانونی الزامی است و بدون آن هیچ‌گونه حق اقامت یا تابعیتی برای کودک در نظر گرفته نمی‌شود. در این مرحله، وضعیت اقامت کودک کاملا وابسته به وضعیت والدین خواهد بود؛ اگر والدین دارای اقامت قانونی باشند، فرزند نیز همان وضعیت اقامتی را دریافت می‌کند.

با این حال، اگر والدین خارجی فاقد اقامت قانونی باشند، تولد کودک در خاک ایتالیا به‌تنهایی اقامت یا تابعیتی برای او به همراه نخواهد داشت. تنها در شرایط خاص مانند بی‌تابعیتی کودک، قانون ایتالیا استثنا قائل می‌شود. بنابراین، والدینی که به فکر آینده فرزند خود در ایتالیا هستند باید قبل از هر اقدامی از وضعیت اقامت قانونی خود و نحوه تاثیر آن بر شرایط فرزند آگاه باشند.

اخذ اقامت برای فرزندی که در ایتالیا به دنیا آمده

در ایتالیا، کودکی که از والدین خارجی متولد می‌شود به صورت خودکار شهروند این کشور محسوب نمی‌شود. اما قانون این امکان را فراهم کرده است که این کودکان پس از رسیدن به سن قانونی و در شرایط خاص بتوانند درخواست شهروندی ایتالیا بدهند. این موضوع به‌ویژه برای خانواده‌هایی که در ایتالیا اقامت طولانی‌مدت دارند، اهمیت زیادی دارد؛ زیرا دریافت تابعیت در سن ۱۸ سالگی می‌تواند نقطه عطفی در مسیر زندگی فرزند و تضمینی برای آینده او در کشوری باشد که در آن بزرگ شده و تحصیل کرده است.

قوانین شهروندی برای کودکان متولد ایتالیا

طبق ماده 4، بند 2 از قانون تابعیت ایتالیا (قانون 91/1992)، کودکی که از والدین خارجی در ایتالیا متولد می‌شود می‌تواند در صورتی که شرایط قانونی را داشته باشد، در ۱۸ سالگی برای تابعیت اقدام کند. این شرایط نشان می‌دهد که اقامت پیوسته و قانونی خانواده نقش کلیدی در آینده فرزند دارد. شرایط اصلی برای اخذ تابعیت در ادامه ارائه شده است.

• تولد در خاک ایتالیا.
• داشتن اقامت قانونی و بدون وقفه از زمان تولد تا رسیدن به ۱۸ سالگی.
• حضور در سیستم آموزشی ایتالیا.
• ارائه درخواست رسمی پیش از تکمیل ۱۹ سالگی.

این چهار شرط پایه‌ای هستند که بدون آن‌ها امکان اخذ تابعیت وجود نخواهد داشت. به همین دلیل، خانواده‌ها باید از همان ابتدای تولد کودک پیگیری‌های قانونی لازم را انجام دهند.

نکات تکمیلی و ملاحظات مهم برای اخذ شهروندی کودکان متولد شده در ایتالیا

فرآیند دریافت شهروندی برای فرزندان متولد ایتالیا ساده به نظر می‌رسد، اما در عمل جزئیات اداری و حقوقی زیادی دارد که بی‌توجهی به آن‌ها می‌تواند مشکلاتی جدی ایجاد کند.

1. لزوم ثبت به موقع تولد و اقامت قانونی

اولین قدم ثبت تولد در اداره ثبت مدنی (Comune) است. در این مرحله باید مدارکی مانند گواهی تولد و اطلاعات اقامت والدین ثبت شود. اما اگر تاخیر یا نقصی در ثبت وجود داشته باشد، هنوز راهکارهایی برای اصلاح وجود دارد.

• اثبات حضور کودک با مدارکی مثل پرونده‌های پزشکی و واکسیناسیون.
• استفاده از گواهی‌های تحصیلی برای نشان دادن حضور مستمر در ایتالیا.

• مدارک مورد نیاز برای درخواست تابعیت

در زمان ارائه درخواست شهروندی (پیش از ۱۹ سالگی)، کودک باید مجموعه‌ای از مدارک کامل و معتبر ارائه کند.

• شناسنامه صادرشده در ایتالیا.
• کپی مجوزهای اقامت والدین همراه با ثبت نام کودک.
• گواهی اقامت پیوسته از اداره ثبت شهرداری.
• کارت هویت یا گذرنامه معتبر.
• کد مالیاتی (Codice Fiscale).
• اظهارنامه تمایل به پذیرش تابعیت (Declaration of Intention) ثبت‌شده در شهرداری.
• پرداخت هزینه تمبر مالیاتی (۱۶ یورو).

• نقش وکیل و مشاور حقوقی

حتی اگر تمام مدارک فراهم شده باشد، جزئیات حقوقی و نحوه ارائه اسناد می‌تواند در پذیرش یا رد درخواست تفاوت ایجاد کند. به همین دلیل بسیاری از خانواده‌ها برای اطمینان خاطر از نتیجه، از وکلای متخصص در امور مهاجرت و تابعیت کمک می‌گیرند.

• وکیل می‌تواند ایرادهای احتمالی در پرونده را پیش‌بینی و اصلاح کند.
• کمک به تکمیل اسناد ناقص یا مدارک جایگزین ارائه می‌دهد.
• در صورت رد درخواست، امکان پیگیری قانونی را فراهم می‌سازد.

در نهایت باید توجه داشت که حتی اگر برخی مشکلات مانند تاخیر در ثبت تولد، وقفه‌های کوتاه در مجوز اقامت یا نقص در ثبت کودک در مدارک والدین وجود داشته باشد، همچنان می‌توان با ارائه مدارک جایگزین مثل گواهی‌های تحصیلی یا اسناد پزشکی، حضور مستمر در ایتالیا را ثابت کرد.

وضعیت کودکانی که از والدین غیرایتالیایی در ایتالیا به دنیا می‌آیند

کودکانی که در ایتالیا از والدین خارجی متولد می‌شوند، به طور خودکار تابعیت ایتالیا را دریافت نمی‌کنند. این کودکان در سال‌های اولیه زندگی، وضعیت اقامتشان وابسته به وضعیت اقامت والدین است. اگر والدین دارای اقامت قانونی باشند، کودک نیز همان وضعیت را دریافت می‌کند و در صورت نداشتن مجوز اقامت، فرزند نیز در موقعیتی مشابه قرار می‌گیرد.

با این حال، قانون ایتالیا مسیر مشخصی برای این کودکان در نظر گرفته است. آن‌ها می‌توانند پس از رسیدن به ۱۸ سالگی و با اثبات اقامت پیوسته و قانونی در خاک ایتالیا، درخواست تابعیت کنند. در واقع، قانون ایتالیا این مسیر را راهی برای ادغام اجتماعی و جلوگیری از بی‌تابعیتی کودکان می‌داند؛ البته به شرط آنکه خانواده‌ها از همان ابتدا ثبت تولد و حضور مستمر کودک را به‌درستی پیگیری کرده باشند. در کنار این موضوع، والدین باید از جنبه‌های دیگری مانند هزینه زندگی در ایتالیا نیز آگاه باشند تا بتوانند آینده فرزند خود را با دیدی روشن‌تر برنامه‌ریزی کنند.

اقامت از طریق تولد فرزند در ایتالیا؛ در یک نگاه

با توجه به توضیحات ارائه‌شده، اقامت و تابعیت از طریق تولد فرزند در ایتالیا به صورت مستقیم و خودکار برای فرزندان والدین خارجی امکان‌پذیر نیست. اما قانون با تعیین شرایط مشخص، مسیر روشنی را برای آینده این کودکان ترسیم کرده است. در جدول زیر، مهم‌ترین نکات و الزامات قانونی که تاکنون بررسی کردیم به صورت خلاصه آورده شده است.

به طور کلی، تولد در خاک ایتالیا به‌تنهایی برای دریافت تابعیت کافی نیست و اصل خون بر اصل خاک برتری دارد. با این حال، کودکانی که در ایتالیا بزرگ می‌شوند و شرایط اقامت قانونی را رعایت می‌کنند، در ۱۸ سالگی می‌توانند مسیر دریافت شهروندی را آغاز کنند.

جمع‌بندی: تولد در ایتالیا و مسیر روشن برای آینده

اقامت از طریق تولد فرزند در ایتالیا موضوعی است که با قوانین خاص و شرایط مشخص همراه است. والدینی که به دنبال آینده‌ای بهتر برای فرزند خود هستند، باید با آگاهی کامل از قوانین تابعیت، اصل خون و خاک، شرایط اقامتی و حتی امکانات تحصیلی در این کشور تصمیم‌گیری کنند. همان‌طور که دیدیم، هرچند تابعیت به‌طور خودکار از طریق تولد در خاک ایتالیا به دست نمی‌آید، اما کودک از حقوق و امکاناتی مانند تحصیل رایگان و بهره‌مندی از سیستم اجتماعی برخوردار خواهد شد که مسیر آینده او را هموارتر می‌سازد.

اگر شما هم به دنبال اطلاعات دقیق‌تر و بررسی شرایط اختصاصی خود هستید، توصیه می‌کنیم همین امروز برای رزرو وقت مشاوره با موسسه مهاجرتی آوا اقدام کنید. تیم متخصصان این موسسه می‌تواند با تجربه و دانش خود بهترین مسیر را برای آینده شما و فرزندتان طراحی کند و همراهی مطمئن در تمام مراحل مهاجرت باشد.

منبع: لینک